Zdążyliśmy się już przyzwyczaić, że do umów o dzieło, w których autor lub twórca przenosi na zlecającego prawa majątkowe, stosuje się 50% koszty uzyskania przychodu. Podstawą opodatkowania, od której liczyło się zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest wartość przychodu pomniejszona o 50% koszty (składki społeczne i zdrowotne ZUS nie występują). W trakcie roku podatkowego koszty uzyskania przychodu nie mogły przekroczyć 1/2 progu podatkowego, czyli kwoty 42.764 zł. Wynikało to wprost z treści art 22 ust 9 pkt 3 oraz ust 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast od 1 stycznia 2018 roku powyższa regulacja ulega znacznej modyfikacji. Z jednej strony ustawodawca podwyższa maksymalną kwotę kosztów 50% z 42.764 na 85. 528 zł – co należy ocenić jako zmianę pozytywną, ale jednocześnie ogranicza krąg artystów i twórców, do których takie koszty będą miały zastosowanie – został dodany art 22 ust 9b do ustawy.
50% koszty uzyskania przychodu będzie stosowało się bowiem wyłącznie do przychodów uzyskiwanych z tytułu działalności:
1) twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
2) badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
3) artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
4) w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
5) publicystycznej.
Powyższa nowela przepisów oznacza, że informatyk, który otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pisania kodów nowych programów komputerowych będzie mógł stosować 50% koszty uzyskania przychodu, natomiast osoba opracowująca nową koncepcję gry komputerowej, nową aplikację – już nie – pozostają jej koszty uzyskania przychodu w wysokości 20%.
Należy zwrócić uwagę, że zbiór rodzajów działalności wymieniony w nowym art 22 ust 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter zamknięty. Ustawodawca określając go, nie posłużył się słowem „w szczególności”, co oznacza, że np.: praca twórcza pisarza prozy, prezentera radiowego nie została objęta kosztami 50%.