Zmiany wprowadzone „Polskim Ładem”
Poniżej przedstawiamy zestawienie głównych zmian wprowadzonych tzw. „Polskim Ładem”
1 . Nowy próg podatkowy i kwota wolna od podatku
Wzrost kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł.
Wzrost drugiego progu podatkowego z kwoty 85 528 zł do 120 000 zł – po jego przekroczeniu podatek wynosić będzie 32%, poniżej progu wynosi 17%.
2. Składka zdrowotna w przypadku przedsiębiorców
„Polski Ład” wprowadził zmiany w obliczaniu składki zdrowotnej.
Do końca 2021 r., w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą minimalna podstawowa składka zdrowotna była opłacana w wysokości 381,81 zł, czyli 9% z 4.242,38 zł (75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw), przy czym aż 328,78 zł było odliczane od podatku. Faktycznie płacona składka zdrowotna w przypadku osób samozatrudnionych wynosiła 53,03 zł. Osoby zatrudnione na umowę o pracę lub umowę zlecenia naliczały 9% od podstawy wynagrodzenia i również odliczały od podatku znaczną część składki zdrowotnej.
Od 1 stycznia 2022 r. podstawą naliczania składki zdrowotnej w przypadku samozatrudnionych będzie dochód liczony narastająco, i nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego.
Dlatego, warto opłacić składkę zdrowotną za grudzień 2021 r. jeszcze w grudniu 2021 r., a nie w styczniu 2022, dzięki czemu, część tej kwoty będzie można odliczyć od podatku za 2021 r.
W związku ze zmianą podstawy naliczania składki zdrowotnej, powstanie obowiązek comiesięcznego raportowania do ZUS poziomu dochodów (przychód minus koszty), dla wszystkich, również dla firm, które nie zatrudniają pracowników, bądź np. rozliczają PIT kwartalnie. Ponadto, ze względu na wprowadzone ustawowe wyłączenia, dochód podatkowy może różnić od dochodu będącego podstawą naliczania składki zdrowotnej.
Dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą zmianie ulega termin zkładania deklaracji DRA i płatności do ZUS i będzie to 20 dzień następnego miesiąca.
Dla osób prawnych utrzymany zostaje termin do 15 dnia następnego miesiąca.
Nawet jeśli firma osiąga stratę lub będzie miała niską dochodowość, to ustawodawca przewidział, iż składka zdrowotna płacona przez przedsiębiorcę nie może być mniejsza od stawki 9% minimalnego wynagrodzenia (3.010 zł w 2022 r.), czyli 270,90 zł
Przykład 1. Dochód przedsiębiorcy liczony dla celów składki zdrowotnej, w danym miesiącu np. 10.000 zł, to składka zdrowotna
– dla przedsiębiorcy na podatku liniowym, to 4,9% z 10.000, czyli 490 zł.
– dla przedsiębiorcy rozliczającym się według skali, to 9%, z 10.000 zł, czyli 900 zł
Przykład 2. Dochód przedsiębiorcy liczony dla celów składki zdrowotnej, w danym miesiącu np. 3.000 zł, to składka zdrowotna:
dla przedsiębiorcy na podatku liniowym, to nie 4,9% 3.000 zł, czyli 147 zł, ale 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł.
dla przedsiębiorcy na podatku liniowym, to nie 9% z 3.000 zł, czyli 270 zł, ale 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł.
Nowa składka zdrowotna dla rozliczających się ryczałtem
Osoby rozliczające się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych będą płaciły składkę zdrowotną uzależnioną od wysokości przeciętnego wynagrodzenia oraz od dochodów ryczałtowca. I tak:
roczne przychody | podstawa wymiaru składki zdrowotnej |
poniżej 60.000 zł | 60% przeciętnego wynagrodzenia, około 324 zł/miesięcznie |
wyższe niż 60 000 zł, ale nie przekraczających 300 000 zł | 100% przeciętnego wynagrodzenia, około 540 zł/miesięcznie |
wyższe niż 300 000 zł | 180% przeciętnego wynagrodzenia, około 972 zł/miesięcznie |
W przypadku gdyby po sporządzeniu rozliczenia rocznego, okazało się, iż powstała nadpłata w wysokości wpłaconych składek zdrowotnych, w ciągu miesiąca od upływu terminu na złożenie rozliczenia rocznego PIT, można wystąpić do ZUS o zwrot nadpłaconych składek zdrowotnych. Rozliczenia roczne składane są do 30 kwietnia, czyli wniosek taki najpóźniej może zostać złożony do 31 maja.
3. Składka zdrowotna w umowach o pracę, umowach zlecenia i z tytułu powołania
Umowa o pracę
Zgodnie z „Polskim Ładem” osoby zatrudnione na umowę o pracę będą opłacać składkę zdrowotną w wysokości 9% i nie przysługuje prawo jej częściowego odliczenia od podatku.
Niemniej należy mieć na uwadze, że kwota wolna od podatku wzrosła do 30 tys. zł, a próg podatkowy wzrósł do 120 tys. zł, co niektórym pracownikom może zrekompensować straty na składce zdrowotnej.
Umowa zlecenia
Zleceniobiorcy będą mogli skorzystać z wprowadzonej wyższej kwoty wolnej od podatku oraz podwyższonego progu podatkowego.
Składka zdrowotna będzie wynosiła 9% i nie będzie mogła być odliczona od podatku. Zleceniobiorcom nie przysługuje ulga dla klasy średniej.
Wynagrodzenie z aktu powołania
Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu od 1 stycznia 2022 r. będą podlegały również wynagrodzenia z tytuły pełnienia funkcji na mocy aktu powołania.
Oznacza to, iż członkowie zarządu, prokurenci, członkowie komisji rewizyjnych wynagradzani na podstawie uchwał wciąż nie będą podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, jednak zostaną zobowiązani do odprowadzania 9% składki zdrowotnej, której podstawą wymiaru będzie wysokość wynagrodzenia pobieranego z tytułu powołania.
4. Ulga dla klasy średniej
Ulga przysługuje wyłącznie dla osób zatrudnionych na umowę o pracę oraz przedsiębiorców rozliczających się skalą podatkową. Ulga dotyczy tylko podatników o przychodach rocznych mieszczących się w przedziale 68.412 zł – 133.692 zł. W kwocie tych przychodów będą także uwzględniane przychody pomniejszane o 50% koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez pracowników-twórców z prawa autorskich.
Z założenia ulga ta ma zabezpieczać osoby, które najbardziej straciłyby na zmianach wprowadzonych w odliczaniu składki zdrowotnej.
Kalkulacja ulgi polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania kwoty obliczanej według specjalnego wzoru.
U pracowników w trakcie roku będzie brane pod uwagę miesięczne wynagrodzenie brutto w dwóch przedziałach:
od 5.701 zł do 8.549 zł
od kwoty ponad 8.549 zł do 11.141 zł.
Sposób obliczenia ulgi dla klasy średniej:
Osoby o przychodach rocznych 68 412-102 588 zł:
[A x 6,68% – 4.566 zł]:0,17
Osoby o przychodach rocznych 102.588,01-133.692 zł
[(A x (-7,35%) + 9.829 zł]:0,17
Przy czym „A” oznacza u pracowników przychód ze stosunku pracy, u przedsiębiorców jest to przychód pomniejszony o koszty prowadzenia działalności, bez uwzględniania składek na ubezpieczenia społeczne.
Pracownicy, którzy zakładają, że osiągną w danym roku przychody powyżej 133.692 zł mogą złożyć do pracodawcy wniosek o niestosowanie ulgi dla klasy średniej. Wniosek należy składać co roku.
Dodatkowo został wprowadzony zerowy PIT dla dużych rodzin (co najmniej czworo małoletnich dzieci), dla przychodów do kwoty 85.825 zł
5. Sprzedaż majątku (w tym samochodów) po wykupie z leasingu z podatkiem przez 6 lat
Dotychczas po upływie okresu umowy leasingu np. samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej – przedsiębiorca mógł wykupić taki samochód do majątku prywatnego. Sprzedaż takiego składnika po upływie 6 miesięcy od dnia jego wykupu do majątku prywatnego nie powodowała obowiązku podatkowego w PIT.
„Polski Ład” wprowadza zmiany w tym zakresie.
Sprzedaż składnika majątku wykupionego z leasingu i przekazanego do majątku prywatnego będzie powodowała obowiązek podatkowy, jeżeli między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik ten zostanie wycofany z działalności i dniem jego odpłatnego zbycia, nie upłynie 6 lat.
Zasady te będą miały zastosowanie do składników majątku nabytych po dniu 31 grudnia 2021 r.
6. Ryczałt za używanie służbowego auta w celach prywatnych
Do końca 2021 r. ryczałt naliczany jest pojemności silnika, od 1 stycznia 2022 r. ulegnie zmianie podstawa naliczania ryczałtu i jego wysokość zależeć będzie od mocy silnika i będzie wynosić miesięcznie:
– dla samochodów o mocy silnika do 60kW – 250 zł,
– dla samochodów stanowiących pojazd elektryczny lub pojazd napędzany wodorem – 250 zł,
– dla samochodów innych niż wymienione wyżej – 400 zł.
7. Najem, ryczałt ewidencjonowany- zmiany zasad
Najem prywatny
Ustawa nowelizująca wyłącza możliwość opodatkowania przychodów z najmu prywatnego według zasad ogólnych, co oznacza, że niektórzy podatnicy osiągający takie przychody w 2022 r. będą musieli rozliczać się wyłącznie ryczałtem ewidencjonowanym.
Opodatkowanie najmu prywatnego według skali będzie jeszcze możliwe w 2022 r., wyłącznie dla tych podatników, którzy rozliczali taki najem na zasadach ogólnych w 2021 roku.
Stawki ryczałtu dla przychodów z ww. tytułu nie ulegną zmianie.
Przychody do kwoty 100.000 zł będą opodatkowane 8,5% stawką ryczałtu, powyżej – stawką 12,5%.
Dodatkowo od 1 stycznia 2023 r. ma nastąpić wyłączenie z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych.
8. Zmiany w stawkach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Aktualnie przychody osiągane w zakresie wolnych zawodów, w rozumieniu Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne są opodatkowane ryczałtem wynoszącym 17% tych przychodów.
Ustawa nowelizująca wprowadziła zmianę zakresu pojęcia wolny zawód, poprzez wykreślenie z treści definicji niektórych zawodów, świadczących usługi wymienione w tabeli poniżej, dla których ryczałt został obniżony do 14% przychodów osiąganych ze świadczenia następujących usług:
Rodzaj usług | stawka ryczałtu od 2022 r. |
w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86) | 14% |
architektonicznych i inżynierskich; usługi badań i analiz technicznych (PKWiU dział 71) | 14% |
w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU dział 74.10) | 14% |
Ponadto, ustawa wprowadziła nową stawkę12% ryczałtu dla przychodów ze świadczenia usług branży IT:
Rodzaj usług | stwaka ryczałtu 2021 r. | stawka ryczałtu 2022 r. |
– związane z wydawaniem: -pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,-pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1), -pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2), -oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line |
15% | 12% |
-związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), -związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), -objęte grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), -związane z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), -w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), -związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1) |
15% | 12% |
9. Ograniczenia w amortyzacji (dotyczą PIT i CIT)
Amortyzacji podatkowej nie będą podlegały budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy.
Nowych regulacji nie będą musieli stosować podatnicy w stosunku do ww. środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o ile zostały one nabyte lub wytworzone przed dniem 1 stycznia 2022 r. Przywilej ten będzie jednak obowiązywał nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2022 r.
Ponadto w przypadku spółek nieruchomościowych, kosztem uzyskania przychodów nie będą mogły być w roku podatkowym odpisy amortyzacyjne dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 KŚT, wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Wprowadzono też nowe zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych nabytych i używanych przez podatnika przed wprowadzeniem ich do ewidencji.
10. Obniżenie limitu płatności gotówkowych
W ramach Polskiego Ładu zostanie zmniejszony limit płatności gotówkowych z 15.000 zł do 8.000 zł.
Podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji dokonanej między przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 8.000 zł, została dokonana gotówką lub została dokonana przelewem na rachunek spoza białej listy, lub pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” została dokonana z pominięciem tego mechanizmu.
Od 2022 r. nie można od konsumenta przyjąć zapłaty gotówkowej wyższej niż 20.000 zł.
Przedsiębiorca jest zobowiązany odmówić konsumentowi przyjęcia zapłaty gotówkowej jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekroczy 20.000 zł lub równowartość tej kwoty.
11. Podatek „minimalny” w CIT
Podatek od spółek będących podatnikami CIT (w tym podatkowych grup kapitałowych), które w roku podatkowym:
– poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych
albo
– osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 1%
– wynosi 10% podstawy opodatkowania (minimalny podatek dochodowy).
12. Zatrudnienie na czarno
Przychodem przedsiębiorcy, bez względu na formę prawną prowadzonej działalności, od 2022 r. będzie wartość pracy osoby zatrudnionej nielegalnie.
W przypadku stwierdzenia nielegalnego zatrudnienia lub zaniżania podstawy wymiaru składek pracowników, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, od wynagrodzenia z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz od części nieujawnionego wynagrodzenia finansują w całości z własnych środków płatnicy składek, także w części podlegającej finansowaniu przez ubezpieczonego.
13. Spółki zagraniczne a CIT w Polsce.
„Polski Ład” wprowadził nową definicję posiadania zarządu. Został dodany przepis na podstawie którego podmioty nie posiadające siedziby na terytorium RP będą uznawane za polskich podatników CIT, w przypadku gdy na terytorium RP są prowadzone w sposób zorganizowany i ciągły bieżące sprawy tego podmiotu.
Podatek od spółek będących podatnikami z tytułu przerzucanych dochodów wynosi 19%.
14. Inne zmiany:
– wprowadzono możliwość wspólnego rozliczania małżonków, już w trakcie roku w którym zawarli związek małżeński. Podatek liniowy i ryczał wyłączają możliwość wspólnego rozliczania.
– wprowadzono ulgę na powrót, dla podatników którzy przenieśli swoje miejsce zamieszkania na terytorium RP. Ulga obejmuje zwolnienie z podatku PIT przychodów rocznych do kwoty 85.528 zł, przez 4 kolejne lata.
– uniemożliwienie stosowania opodatkowania w formie kart podatkowej dla nowych podatników – przy czym obowiązuje zachowanie praw nabytych.
– doprecyzowano zapisy w uldze mieszkaniowej
– w podatku PIT wprowadzono ulgę na nabycie walorów ASI (Alternatywna Spółka Inwestycyjna)
– wprowadzono nowy sposób obliczania tzw. „cienkiej kapitalizacji”
– usunięto ograniczenie limitowe kosztów podatkowych na usługi doradcze, reklamowe i podobne (art. 15e CIT)
– rozszerzono zakres stosowania estońskiego CIT.
– dokonano zmiany w rozliczaniu ulgi „B+R”,
– wprowadzono ulgę na prototyp,
– wprowadzono ulgę na innowacyjnych pracowników,
– planowane wprowadzenie od 2023 r. obowiązku raportowania JPK CIT i PIT
– wprowadzono tzw. grupę VAT
-wprowadzono przedłużenie terminu na sporządzenie dokumentacji cen transferowych do 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego
Więcej na temat zmian wprowadzonych tzw. „Polskim Ładem” na stronie:
https://www.podatki.gov.pl/polski-lad/
15. Zmiana formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej.
Każdy podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą może zmienić formę opodatkowania. W przypadku zmiany formy opodatkowania na podatek liniowy bądź ryczałt ewidencjonowany przedsiębiorca może dokonać zmiany formy opodatkowania w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód lub do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.
www.meritor.pl