Analiza i ocena sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.

Analiza i interpretacja sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa jest jednym ze źródeł informacji o sytuacji finansowej firmy.

Analiza sprawozdania finansowego umożliwia ocenę zyskowności, wielkości posiadanego majątku, źródeł jego finansowania, stopnia płynności finansowej i zdolności do obsługi zadłużenia. Stanowi punkt wyjściowy do oceny dotychczasowych wyników osiąganych przez firmę, ale również stanowi bazę do przewidywania dalszego rozwoju sytuacji a także wskazuje ewentualne słabe strony i wiążące się z nimi zagrożenia oraz prezentuje sytuację firmy na tle konkurencji lub całej branży.

Ocena sytuacji finansowej firmy zwykle obejmuje:
• Analizę wskaźnikową,
• Przegląd ksiąg rachunkowych w celu zwrócenia uwagi na zagadnienia, które nie są widoczne w wynikach analizy wskaźnikowej,
• Analizę i przegląd korzyści/strat generowanych przez firmę z punktu widzenia otoczenia,
• Analizę innych finansowych i niefinansowych informacji ze źródeł zewnętrznych.

Zakres analizy:
• Rentowność – czyli, jakie firma generuje zyski, biorąc pod uwagę zaangażowany kapitał,
• Płynność – rozumianą jako zdolność firmy do regulowania swoich zobowiązań,
• Dźwignię – która jest miarą ryzyka finansowego związanego z finansowaniem majątku firmy kapitałami obcymi.

Ocena powyższych obszarów, może się odbywać za pomocą różnorodnych wskaźników, które same w sobie mają niewielką wartość poznawczą. Dopiero zestawienie wskaźników za kilka okresów, pozwala ocenić sytuację finansową firmy poprzez wskazanie trendu zmian. Istotne jest porównanie otrzymanych wyników z innymi firmami w branży a także ze średnimi rezultatami dla całej branży. Ocena wskaźników finansowych w firmie może przynieść niepełny lub całkowicie błędny obraz sytuacji, jeżeli przy ocenie wskaźników finansowych, zupełnie pominie się inne wskaźniki finansowe i niefinansowe, np. rosnące wskaźniki reklamacji.

Ograniczenia wskaźników finansowych:
• Obliczone wskaźniki muszą być porównywane w czasie lub ze wskaźnikami innych firm,
• Wskaźniki muszą być jednoznacznie zdefiniowane, aby je można było porównywać,
• Wskaźnik o tej samej nazwie, w różnych firmach może być różnie obliczany,
• Przy analizie wskaźników, należy pamiętać o uwzględnieniu inflacji,
• Wskaźniki są oparte na danych historycznych, więc nie koniecznie muszą stanowić bazę do przygotowywania projekcji finansowych.

Zalety wskaźników:
• Wskaźniki są łatwe do zrozumienia dla finansisty,
• Są łatwe do analizy zmian w czasie,
• Zwracają uwagę decydentów na aspekt współzależności różnych działań realizowanych w firmie,
• Mogą i często są używane jako mierniki celów.

Dokonując oceny sytuacji finansowej firmy na podstawie analizy wskaźnikowej, należy mieć na uwadze, że wskaźniki są oparte na zmiennych wyrażonych w wartościach monetarnych i całkowicie ignorują kwestie które trudno przełożyć na pieniądze, chociażby takie jak poziom satysfakcji klientów, jakość produktów czy usług. Wskaźniki opierają się na danych historycznych i nie prezentują pełnego obrazu sytuacji przedsiębiorstwa. Używane jako jedyna miara oceny działań kadry menadżerskiej, mogą przynieść niepożądane efekty, ponieważ powodują skupianie się kadry na realizacji żądanego poziomu danego wskaźnika za dany okres, pomijając przy tym skutki długofalowe zastosowanych rozwiązań.

Ważną kwestią jest zrozumienie jak przyjęta polityka rachunkowości np. wskaźniki amortyzacji, wpływają na wycenę aktywów netto a przez to na wartości poszczególnych wskaźników, co dodatkowo utrudnia prowadzenie zarówno analizy porównawczej w czasie jak i porównanie między różnymi podmiotami. Należy mieć na uwadze, że pewne wartości bilansowe mogą być manipulowane w celu poprawy wartości wskaźników finansowych. Warto również brać pod uwagę wartości bezwzględne, które są mniej podatne na manipulacje.

Dlatego w celu rzetelnej oceny obecnej i przyszłej sytuacji finansowej firmy warto korzystać jednocześnie z miar i wskaźników finansowych i niefinansowych, przedstawionych w wielkościach względnych i bezwzględnych.